Αυτή η καλή πρακτική παρουσιάζει μια πρωτοβουλία ανοιχτής σχολικής εκπαίδευσης για το Σενάριο περιβαλλοντικού, εκπαιδευτικού προγράμματος Ανοιχτού Τύπου, που αναπτύχθηκε από το δημοτικό σχολείο Βώρων υπό την επιμέλεια της εκπαιδευτικού Βασιλικής Καραγιώργου από (01/10/2022 έως 01/06/2023). Στις δραστηριότητες συμμετείχε ένας ειδικός επιστήμονας, πολιτικός μηχανικός, με ειδικότητα στη δομοστατική. Υποστηρίχτηκε από τον κ. Γιώργο Πανσεληνά. Αυτή η πρακτική παρουσιάστηκε προηγουμένως στη επίσημη ιστοσελίδα του προγράμματος Connect στον παρακάτω σύνδεσμο ΕΔΩ
Νοιάζομαι: Οι μαθητές ασχολήθηκαν με ένα πραγματικό πρόβλημα που αφορούσε στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής όπου μένουν. Το πρόβλημα αυτό αφορούσε στην ανακατασκευή μέρους του οδικού δικτύου, ώστε να διευκολύνεται η κυκλοφορία των οχημάτων σύμφωνα με τους κανόνες αστικού σχεδιασμού. Οι μαθητές που συμμετείχαν στις δραστηριότητες ήταν 12 ετών, φοιτούσαν στην Στ’ τάξη και αθροίζονταν σε 11 μέλη.
Μαθαίνω: Οι μαθητές χρησιμοποίησαν γνώσεις για να συλλέξουν πληροφορίες αναφορικά με την ιστορία του τόπου τους και την οδοποιΐα προηγούμενων ετών με τη χρήση μηχανών αναζήτησης και τους κανόνες της βιβλιογραφικής ανασκόπησης, χρησιμοποίησαν λογισμικά κειμενογράφου και στατιστικής ανάλυσης για την συγγραφή του έργου τους και την ανάλυση των δεδομένων που συγκέντρωσαν από το ερωτηματολόγιο που κατασκεύασαν σύμφωνα με τα πρότυπα μεθοδολογίας έρευνας για τις ανάγκες των κατοίκων του χωριού τους. Επίσης, χρησιμοποίησαν λογισμικά χαρτογράφησης και κατασκευής για την παρατήρησης δορυφορικών χαρτών και την επεξεργασία τους με στόχο την κατασκευή μακέτας. Οι δεξιότητες που εξάσκησαν οι μαθητές σε γνωστικό επίπεδο είχαν σχέση με επιστήμες όπως είναι η Στατιστική (Μαθηματικά), η Ιστορία (Νεότερη Ιστορία της Ελλάδας), η Πληροφορική (γνώση & χρήση Word-Excel), τα Εικαστικά (κατασκευή μακέτας). Μέσα από αυτά τα γνωστικά αντικείμενα τα οποία διαθεματικά συνδυάστηκαν και διεπιστημονικά αναπτύχθηκαν καλλιεργήθηκαν δεξιότητες όπως είναι η επεξεργασία γνωστικού περιεχομένου, η ικανότητα διάκρισης χρήσιμων πληροφοριών μέσα από πληθώρα
πηγών, οι δεξιότητες ψηφιακής επεξεργασίας χαρτών, οι δεξιότητες στρατηγικής σκέψης σχεδιασμού και χαρτογράφησης, οι δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, οι επικοινωνιακές δεξιότητες συνεργατικής μάθησης κ.ά..
Δρω: Στο τέλος, οι μαθητές ετοίμασαν παρουσίαση της μελέτης τους και προβολή παρουσίασης της όλης ερευνητικής διαδικασίας. Έγιναν κοινοποιήσεις σε ιστοσελίδες και κατασκευάσανε μία μακέτα με την πρότασή τους για τις προτεινόμενες αλλαγές στο οδικό δίκτυο του χωριού τους. Ακόμη η μακέτα τους εκτέθηκε σε παρουσίαση της εργασίας των μαθητών με την προοπτική να δωριστεί στον δήμο ως έκφραση καλής θέλησης για τον ανάπτυξη της κοινότητάς τους και ως μια ευγενική χειρονομία προσφοράς στον τόπο τους. Ολοκλήρωσαν τις δραστηριότητες ατομικά σε επίπεδο αναζήτησης και ομαδικά σε επίπεδο επεξεργασίας, σύνταξης και παραγωγής υποστηριζόμενοι από τις οικογένειές τους και μέλη της τοπικής κοινότητας.
Συμπεράσματα σχετικά με την Ανοιχτή Σχολική Εκπαίδευση: Η δραστηριότητα ήταν ενσωματωμένη στο πρόγραμμα σπουδών. Ήταν χρήσιμη για την τοπική κοινωνία, αφού επίλυε ένα λειτουργικό πρόβλημα του χωριού, σχετική με τα κοινωνικά ζητήματα των κατοίκων του χωριού, αρκετά προκλητική καθώς πρώτη φορά έγινε αντίστοιχη δράση από μαθητές με εμπλοκή σε πραγματικές συνθήκες διερεύνησης και καινοτόμο καθώς η πρόταση των μαθητών προέχονταν από τους ίδιους και λειτουργούσε σαν μία τομή στην πρόοδο του τόπου τους. Η ανοιχτή σχολική εκπαίδευση μπορεί να είναι τόσο χρήσιμη όσο και προκλητική για άλλους δασκάλους, επειδή θα βοηθήσει πολύ στην εξοικείωσή τους με το σχεδιασμό διαθεματικών και διεπιστημονικών σχεδιών δράσης, αν και απαιτεί πολύ καλό συντονισμό και συνέπεια στον σχεδιασμό για την εξασφάλιση επιτυχίας. Προτείνεται ένας όσο το δυνατόν ευέλικτος σχεδιασμός που θα προλαμβάνει έκτακτες αλλαγές και θα προτείνει εναλλακτικές λύσεις.
Η αλλαγή/καινοτομία υποστηρίχθηκε από: [ ✔] Διεύθυνση του σχολείου [ ] σχολικός σύλλογος/δίκτυο
[✔ ] Τοπική αυτοδιοίκηση [ ] Άλλο:
Αποτελέσματα μαθητών: Οι μαθητές ήταν ενεργοί και δραστήριοι κατά την διαδικασία της ερευνητικής διαδικασίας. Συνεπείς στο έργο που ανέλαβε καθένας στην ομάδα του και φάνηκε να αφομοιώνουν
σχετικά εύκολα την επιστημονική γνώση που χρειάστηκε να χρησιμοποιήσουν. Η εξοικείωσή τους με τις ΝΤ ήταν πολύ βοηθητική στην όλη ενασχόληση με το ψηφιακό υλικό και τα λογισμικά. Έμαθαν πώς
στοιχειοθετείται μία επιστημονική μελέτη και με ποιον τρόπο διενεργείται. Φάνηκε ότι διασκέδασαν με το ρόλο του ερευνητή σε σημείο να ασχολούνται και με τα καθήκοντα και των άλλων ομάδων. Ως
παράδειγμα, ένας μαθητής ανέφερε «Είδατε, κυρία, που μπορώ να δουλέψω και σε άλλες ομάδες κι όχι μόνο σε αυτή που είμαι;» Η ενεργοποίησή τους καλλιέργησε παραγωγικά και τις δεξιότητες λόγου τόσο της παραγωγής, όσο και της κατανόησης του προφορικού και του γραπτού.
Αυτή η πρακτική συνέβαλε στην αύξηση της:
[ ✔ ] ενασχόληση των οικογενειών [ ✔ ] συμμετοχής των κοριτσιών [ ✔ ] ευαισθητοποίησης των μαθητών με τις επιστήμες στην επιστήμη για τη σταδιοδρομία στις φυσικές
επιστήμες
Παρακαλώ διευκρινίστε: Οι γονείς συμμετείχαν στην συλλογή των ερωτηματολογίων για την έρευνα των μαθητών. Τα κορίτσια συμμετείχαν ενεργά στην χαρτογράφηση και την βιβλιογραφική ανασκόπηση και γενικά όλοι οι μαθητές έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους ψηφιακούς χάρτες και τη συμβολή του γεωμορφολογικού εδάφους στην οδοποιΐα.